Voor liefhebbers zoals ik is het momenteel enorm genieten van de ontwikkelingen in de energiemarkt.
De forwardprijzen hebben sinds medio februari een stijgende lijn te pakken. De Dutch TTF gas Base Load CAL25 zit boven de € 45,= per MWh en de CAL25 Dutch Power Base Load tikt de € 100,- per MWh aan.
Dat is goed nieuws want hoge gas- en elektriciteitsprijzen zijn een goede prikkel voor verduurzaming: de business case om van gas af te gaan, wordt met stijgende prijzen steeds beter.
Toch is niet alles goud wat blinkt. Ben jij net als ik één van die 371.000 huishoudens met een dynamisch contract maar heb jij, in tegenstelling tot mij, je woning nog niet verduurzaamd met zonnepanelen, een warmtepomp en een batterij? Dan ben je mooi in de aap
gelogeerd.
De dagprijs gas is omhoog geschoten en ook de gemiddelde uurprijs voor elektriciteit is sinds begin september met meer dan 10% gestegen.
Ik noem overigens mijn batterij. Die heb ik al sinds april 2016. Een Tesla Powerwall die nu ingesteld staat op maximaliseren zelfconsumptie. Dus niet op de onbalansbelofte maar gewoon laden met mijn zonne-energie en ontladen wanneer ik meer verbruik dan ik produceer. Heeft iets te maken met congestie en maatschappelijk belang.
Je kunt een thuisbatterij ook laten aansturen op onbalans. Dit wordt momenteel enorm promoot door sommige verkopers van batterijen (die vooral op de verkoop van die batterij veel geld verdienen 😉).
Op de onbalansmarkt kun je inderdaad veel geld verdienen als je de batterij goed aanstuurt. Maar dit jaar hebben we al bijna 16% van de tijd regeltoestand 2 en in regeltoestand twee hebben we twee onbalansprijzen voor één kwartier.
Normaal is er maar één prijs per kwartier. Een hoge(re) prijs wanneer TenneT er te weinig stroom op het net staat en TenneT moet zetten en een lage(re) wanneer er teveel stroom op het net staat en TenneT moet afregelen.
In regeltoestand 2 moet TenneT binnen één kwartier zowel op- als afregelen en niet in een geleidelijke lijn (denk daar maar eens over na). Dan ontstaan er twee prijzen: een hoge(re) voor opregelen en een lage(re) voor afregelen maar TenneT draait die dan om. En financieel doet dit altijd zeer. En tegenwoordig doet dit steeds meer pijn.
Gemiddeld is de aaneengesloten periode op- en afregelen inmiddels onder de 10 minuten en het gemiddeld vermogen dat wordt ingezet om balans te herstellen is meer dan 60 MW. Vorige jaren zat de gemiddelde duur ruim boven de 20 en meestal zelfs boven de 30 minuten en het gemiddeld vermogen was ruim de helft lager.
Is 16% veel? Toen de markt net open was, in 2002 en 2003, zagen we weleens 33%.
Maar we hebben sinds 2008 niet meer zo’n hoog percentage gehad als nu en gemiddeld zitten we dit jaar twee keer hoger dan de tussenliggende jaren. Maar niet alleen is het aandeel regelstatus 2 verdubbeld, ten opzichte van vorig jaar zijn de kosten per MW dit jaar ook al verdubbeld.
Simpel gezegd zijn de onbalanskosten voor regeltoestand 2 dus vier keer hoger dan vorig jaar.
Vanwege dat hoge aandeel regeltoestand 2, gaat TenneT het balanssignaal nu vertragen.
Hieronder wat vertaalde teksten uit het nieuwsbericht van TenneT:
´TenneT ervaart al enige tijd grote en snelle schommelingen in de nationale onbalans, wat ook zichtbaar is in het hoge aantal kwartieren met regeltoestand 2. Deze situatie in Nederland heeft een sterk aanhoudend negatief effect op de frequentiekwaliteit in continentaal Europa.
…
De impact op de Europese frequentie is te groot en risicovol, waardoor het noodzakelijk is geworden dat TenneT op korte termijn actie onderneemt om deze schommelingen te verminderen en te dempen.
…
Als reactie op deze onbalansschommelingen is enkele maanden geleden aan BRP’s en aangesloten partijen gevraagd om de regelaarsnelheid van installaties te beperken tot 20% van de maximale capaciteit per minuut. Hoewel dit door enkele marktpartijen werd opgevolgd, bleek dit helaas niet voldoende om de onbalansschommelingen te dempen. Besprekingen met aangesloten partijen en marktspelers hebben niet geleid tot voldoende verandering in het regelgedrag, waardoor de schommelingen onvoldoende zijn verminderd.
…
Uit analyses en consultaties is gebleken dat de onbalansschommelingen het gevolg zijn van het regelgedrag van aangesloten partijen binnen het kwartier. Dit regelgedrag blijkt samen te hangen met de gepubliceerde onbalansinformatie binnen de huidige onbalansverrekenperiode (balansdelta-publicatie). Om de schommelingen in de vermogensonbalans beheersbaar te houden, is daarom besloten om de publicatie van de balansdelta met drie minuten te vertragen, wat resulteert in een totale vertraging van vijf minuten.”
En dan hebben we ook nog PICASSO. Niet de schilder maar de samenwerking op gebied van aFRR energie. Op 17 oktober is TenneT deel gaan nemen aan PICASSO en sindsdien zien we regelmatig nauwelijks verklaarbare dan wel uit te leggen gebeurtenissen zoals het opregelen via de IGCC en binnenlandse activatie maar tegelijkertijd afregelen via PICASSO.
Of juist andersom.
Ondanks het feit dat ik hierover al meerdere keren met verschillende medewerkers van TenneT heb gesproken, krijgen ze dit fenomeen mij nog steeds niet goed uitgelegd. Kan ook aan mij liggen natuurlijk.
Het is nog te vroeg om conclusies te trekken én het kan ook aan het weer liggen, maar vooralsnog kan wel worden geconstateerd dat de onbalansprijzen hoger zijn sinds de toetreding tot PICASSO.
En dan hebben we ook nog congestie. Deze week heb ik twee sessies mogen bijwonen over congestie. Eén sessie waaraan medewerkers van de netbeheerders en GOPACS deelnamen. Die ging vooral over meer liquiditeit op GOPACS voor redispatch en het terugdringen van de wachtlijsten.
De andere sessie was met groep consultants zoals ik die bij allerlei energiegerelateerde organisaties aan de slag zijn en ook aan congestieprojecten werken. Deze sessie ging vooral over inzet van gasgestookte centrales om lokale congestie op te lossen en de complicaties (juridisch, organisatorisch, milieutechnisch (meer uitstoot) en financieel) die daarbij komen kijken.
Congestie is vervelend wanneer je als organisatie wordt belemmerd in je bedrijfsvoering, je groei of je verduurzaming. Er zijn echter heel veel mogelijkheden om individuele congestie rendabel op te lossen, juist dankzij verduurzaming en het combineren van verschillende mogelijkheden. Ook in samenwerking met organisaties in je nabije omgeving kun je congestie al vaak oplossen, al dan niet deels.
Wellicht nog belangrijker, is dat congestie ook een verdienmodel kan zijn. Op GOPACS vind je allerlei informatie over gevraagde vermogens en gerealiseerde prijzen. Op GOPACS komen weleens spreads van ruim € 2.250,- per MWh voor! En op dit moment is dit jaar pas 1,47% van de gevraagde biedingen gematcht. GOPACS is dus een enorme groeimarkt waaraan je kunt deelnemen met aansluitingen vanaf 1 MW.
En je kunt het maar beter voor zijn, want voor je het weet, wordt je verplicht.
Mocht je meer willen weten over de werking van de energiemarkten, verdienmodellen of congestie? Neem gerust contact op.
Met Stratergy verzorg ik trainingen en geef ik strategisch advies. Met Flink Experts kunnen we je volledig ontzorgen met gedelegeerde ontwikkeling en het concreet oplossen van problemen en met Profiteia kunnen we je alle energie-informatie leveren die je wilt.
Comentarios